Author :
Abstract
Okul bahçeleri, çocukların oyun oynadıkları, eğlendikleri, zihinsel olarak rahatladıkları, sosyal, fiziksel ve zihinsel olarak geliştikleri önemli oyun alanlarıdır. Çocukların çok yönlü sağlıklı gelişebilmesi için okul bahçelerindeki oyun alanlarının yeterli olması gerekmektedir. Buradan hareketle bu çalışmada ilkokul bahçelerindeki oyun alanlarının mevcut durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Adana ilinin 4 merkez ilçesinde yer alan 40 ilkokulda yürütülmüştür. Gözlem yapılacak okulların belirlenmesinde kota örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Belirlenen okullar üzerinde nitel araştırmalarda sıklıkla kullanılan gözlem tekniğinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda veri toplama aracı olarak “İlkokul Dış Mekân (Bahçe Oyun Alanı) Gözlem Formu” geliştirilmiş ve veriler bu form kullanılarak araştırmacılar tarafından toplanmıştır. Araştırma sonuçlarında, okul bahçesindeki öğrenci başına düşen oyun alanının yetersiz olduğu belirlenmiştir. Okul bahçelerinde en fazla seksek oyunun yer aldığı görülmüştür. Salıncak, kaydırak ve tahterevallinin ise ilkokullarda okul bünyelerinde bulunan anasınıflarına ait olduğu, anasınıfı öğrencilerinin kullandığı tespit edilmiştir. Çizgi oyunlarının ise çoğu okulda renklerinin solduğu görülmüştür. Futbol kale demirleri, basketbol potası ve voleybol demirlerinin de bazı okullarda boyanmasının uygun olacağı belirlenmiştir. Basketbol potalarının öğrenci gelişimine göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sportif alanların çoğunun okulda tören ve diğer oyun alanlarıyla birlikte kullanıldığı görülmüştür. İlkokul bahçelerinin oyun alanlarının genellikle temiz, sert zemin kullanılan (beton, taş, asfalt vb.) alanlar olduğu ve doğal alanlara yeterli düzeyde yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Schoolyards are important playgrounds for children to play games, have fun, relax mentally and develop socially, physically and mentally. For children to grow in a multi-faceted healthy way, the playgrounds in the schoolyards should have higher qualifications. From this point of view, the study aims to examine the current situation of the playgrounds in primary school gardens. The research was carried out in 40 primary schools placed in four central districts of Adana in the 2021-2022 academic year. This research implemented a case study approach with an observation technique. Based on the aim, data were collected via the “Primary School Outdoor (Garden Playground) Observation Form” created by the researchers. As a result, it was found that the playground per student in the school garden was insufficient in size. Hopscotch games were the most common ones in the school gardens. Moreover, it was determined that the swing, slide and seesaw belong to the kindergartens in primary schools, and they were used by kindergarten students. On the other hand, the colours of the line games have faded in most schools and need repairing. It was determined that painting the football goal post, basketball hoops, and volleyball equipments in some schools would be appropriate. Unfortunately, basketball hoops were not suitable for students’ physiological development regarding heights. In addition, most of the sportive areas were used together with ceremony areas and other playgrounds in the school, and hard floors (concrete, asphalt, stone etc.) are mostly used in the playgrounds of primary school gardens. Finaly, it was observed that generally the school gardens are clear, yet the size of the natural grounds (woodland, soil, etc.) are insufficient.
Keywords
- Aklıbaşında, M., Tırnakçı, A. ve Özhancı, E. (2018). Çocuk oyun alanlarının önemi ve tasarım kriterlerinin nevşehir kenti örneğinde irdelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 8(17), 59-71.
- Albayrak, H. (2019). İlkokul beden eğitimi ve oyun dersi oyun oynuyorum derleme kitapçığında yer alan çocuk oyunlarının değerler açısından incelenmesi ve buna yönelik sınıf öğretmenlerinin görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi.
- Algan, H. ve Uslu, C. (2009). İlköğretim okul bahçelerinin tasarlanmasına paydaş katılımı: Adana örneği. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 129-140.
- Arslan, A. ve Dilci, T. (2018). Çocuk oyunlarının çocukların gelişim alanlarına yönelik etkilerinin geçmiş ve günümüz bağlamında incelenmesi (Sivas İli Örneklemi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(1), 47-59.
- Arslan Muhacir, E. S. ve Yavuz Özalp, A. (2011). Artvin kenti ilköğretim okul bahçelerinin nitelik ve niceliksel durumunun coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak belirlenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12(2), 172-184.
- Aydın Türk, Y. (2019). İlkokul bahçelerinin öğrenme mekânlarına dönüştürülmesine yönelik bir yaklaşım: Trabzon örneği (Proje No: 116K896). TÜBİTAK SOBAG Proje Raporu. https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/sehircilik_86889.pdf
- Başar, M. Y. (2020). İlkokul ve ortaokulların okul yeri durumları ve okul bahçesi olanakları. Journal of Original Studies, 1(2), 61-84.
- Celayir, İ. (2015). İlkokul programı oyun ve fiziki etkinlikler dersinin işlevselliğinin ve geleneksel çocuk oyunlarının uygulanabilirliğine göre incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi.
- Dennis, L. (1970). Play in Dewey's theory of education. Young Children, 25(4), 230-235.
- Ekici, G. (2010). Lise Öğrencilerinin biyoloji laboratuarı sınıf çevresine ilişkin algılarının incelenmesi. e- Journal of New Sciences Academy, 5(3), 1092-1106.
- Erkan, A. (2019). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde kullanılan eğitsel oyun ve dijital oyun öğretiminin öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi.
- Ethier, S. (2017). Developmental benefıts of play on a natural playground [Unpublished B. Ed. Thesis]. University of Victoria.
- Hepcan, Ş., Kaplan, A. ve Küçükerbaş, E. (2001). Kemalpaşa (İzmir) kentsel dış mekanlarının yeterliliği üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38 (2-3), 143-150.
- Hesapçıoğlu, M. ve Meriç. B. (1994). Okul binalarının tasarımı: Türkiye ve İstanbul ilinde öğretim tesisleri- nüfus ilişkisi- eğitim planlaması ve ekonomisi açısından bir ön çözümleme. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(6), 123-148.
- Karadağ, A. A., Mutlu, S. ve Sayın, Ş. (2012). Okul bahçelerinin oyun alanı olarak değeri: Düzce Kenti örneği. Ormancılık Dergisi, 8(2), 45-56.
- Kaya, S. ve Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
- Kellert, S. R. (2002). Experiencing nature: Affective, cognitive, and evolutionary development in children. In P. H. Kahn, Jr. & S. R. Kellert (Eds.), Children and nature: Psychological, sociocultural, and evolutionary investigations (pp. 117-152). Cambridge, MA: The MIT Press.
- Kellert, S. R. (2005). Building for life: Designing and understanding the human-nature connection. Washington, DC: Island Press.
- Keeler, R. (2008). Natural playscapes. Redmond, WA: Exchange Press.
- Kırman, A. (2019). Çocuk kitaplarında oyun ve oyuncak kavramının incelenmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
- Leden, L., Gårder, P., Schirokoff, A., Monterde-i-Bort, H., Johansson ve Basbas, C. (2014). A sustainable city environment through child safety and mobility—A challenge based on ITS? Accident Analysis & Prevention, 62, 406-414, https://doi.org/10.1016/j.aap.2013.06.013.
- Moore, R. ve Wong, H. (1997). Natural learning: Rediscovering nature’s way of teaching. Berkeley, CA: MIG Communications.
- Montessori, M. (2012). The 1946 London lectures. Amsterdam: Montessori-Pierson Publishing.
- Okihara, Y. (1978). Pupil Participation in School Cleaning: a comparative survey. Comparative Education, 14(1), 33-40.
- OpenLearn. The role of play in children's learning. 15 Temmuz 2022 tarihinde https://www.open.edu/openlearn/education-development/education-careers/the-role-playchildrens-learning/content-section1.1/?printable=1#:~:text=For%20Piaget%2C%20play%20was%20a,abstract%20thinking%20n o%20longer%20needed. adresinden erişilmiştir.
- Özdemir, A. (2011). Bir okul bahçesinin değişimi: Bartın Akpınar İlköğretim Okulu peyzaj projesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(3), 267-276
- Özer, A., Gürkan, A. C. ve Ramazanoğlu, M. O. (2006). Oyunun çocuk gelişimi üzerine etkileri. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 55-57.
- Pollin, S. ve Retzlaff-Fürst, C. (2021). The school garden: A social and emotional place. Frontiers in Psychology. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.567720
- Sakıcı, Ç. (2019). İlkokul bahçe tasarımlarının değerlendirilmesi: Kastamonu örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64), 361-366.
- Stevens, R. (2008). Erik H. Erikson: Explorer of identity and the life cycle. New York: Palgrave MacMillan.
- Tandoğan, O. (2016). Çocuklar için daha yaşanılır okul bahçeleri. Megaron Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi E- Dergisi, 11(4), 629-637.
- Taylor, A. F., ve Kuo, F. E. (2009). Children with attention deficits concentrate better after a walk in the park. Journal of Attention Disorders, 12(5), 402-409.
- TDK. Oyun. Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük. 04, Nisan, 2022 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
- TÜİK. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt İstatistikleri [İl ve İlçelere Göre İl_İlçe Merkezi Belde_Köy Nüfusu ve Yıllık Nüfus Artış Hızı.xls]. 15 Haziran 2022 tarihinde, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nufus-ve-Demografi-109 adresinden erişilmiştir.
- Ulutaş, İ. ve Şimşek, I. (2014). Ebeveynlerin çocuk oyun alanlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 183(183), 413-424.
- Ünal, M. (2009). Çocuk gelişimde oyun alanlarının yeri ve önemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
- Viana, M., Rivas, I., Querol, X., Alastuey, A., Sunyer, J., Álvarez-Pedrerol, M., Bouso, L., ve Sioutas, C. (2014). Indoor/outdoor relationships and mass closure of quasi-ultrafine, accumulation and coarse particles in Barcelona schools. Atmos. Chem. Phys., 14, 4459–4472, https://doi.org/10.5194/acp14-4459-2014, 2014.
- Vural, H. ve Yılmaz, S. (2018). Erzurum kenti okul bahçelerinin fiziki yeterlilikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(2), 109–120.
- Vygotsky, L. S. (1967). Play and its role in the mental development of the child. Soviet Psychology, 5, 6–18.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, Ş. (2010). Çocuk oyun alanlarının ilköğretim çağındaki kullanıcılarca değerlendirilmesi ve tasarım ilkelerinin belirlenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
- Yokuş, G. ve Yavuz Konokman, G. (2019). Okul öncesi dönemde çocukların oyun davranışları düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(3), 1141-1148.
