Author :
Abstract
Doğu Akdeniz tarihinin yanıt bekleyen sorularından biri, Roma İmparatorluk Dönemi’nde ve Geç Antik Çağ’da ortaya çıkan ekonomik hareketliliğin nedenleridir. Anadolu, Suriye, Lübnan ve Filistin kıyılarında yaşanan dikkat çekici gelişmelerin gerekçeleri hakkında net yanıtlar verilememektedir. Bazı bilim insanları Roma lejyonlarının Doğu Akdeniz’deki üretim hacmini arttırdığı ve ekonomiye hatırı sayılır bir canlılık kazandırdığı üzerinde durmaktadır. Ancak askerî seferler her bölgede aynı ekonomik kalkınmaya neden olmamıştır. Kilikia bölgesinde özellikle MS 4 ile erken 7. yy.’lar arasında gözlenen gelişmeler de, ciddi bir ekonomik hareketliliğin yaşandığına işaret etmekte ve tüm Doğu Akdeniz’in merak uyandıran bu problemine ışık tutabilecek önemli ipuçları barındırmaktadır. Bölgenin sahillerinde ortaya çıkan yeni yerleşimler; tarımsal üretim yapan çiftliklerin ve kırsal yerleşimlerin anormal ölçüde çoğalması ile inşa edilen kiliselerin sayısındaki artış, bu ekonomik hareketliliğin en somut yansımaları arasında gösterilebilir. Bu gelişmelerin yanı sıra antik dünyanın hemen her noktasında bulunan ve aynı zaman dilimine ait olan Kilikia kökenli LR1 amphoralarının üretiminde de bir patlama yaşanmıştır. Bölgede, Roma ve Erken Bizans Dönemi’nde nasıl bir siyasi ve ticari tablo ile karşılaşılmaktadır? Ayrıca LR1 amphoralarının bu denli geniş bir coğrafyaya yayılması nasıl ve kimler vasıtasıyla olmuştur? Adana ve Mersin illerinin sınırları içindeki antik kentler, tüm Doğu Akdeniz’i ilgilendiren bu çözümlenememiş probleme yanıt olabilecek ipuçları barındırmaktadır. Özellikle Anazarbus kentinin kuruluşu, Aegeai ve Tarsus kentleriyle birlikte bölgede nasıl bir ticari misyon üstlendiği irdelenecek ve konuya ışık tutulmaya çalışılacaktır.
Keywords
Abstract
One of the questions of the Eastern Mediterranean’s history is the cause of the economic activity occurring in the Roman Emperial Period and the Late Antiquity. This can not be given clear answers about the reasons of the remarkable developments in the Anatolian, Syrian, Lebanon and Palestinian coast. Some scientists are standing on the Roman legions in the eastern Mediterranean that increase the production volume and gained considerable vitality to the economy. However, military expeditions, does not lead to the same economic development in all regions. The developments, observed especially between the 4th and 7th century AD, indicates that there are serious economic mobility in Cilicia. This situation contains some important clues that could shed light on this intriguing problem all over the Eastern Mediterranean. New settlements appeared in the region's coast; abnormally proliferation of the extent of agricultural production and rural farms and increase in the number of churches built, can be shown between the most concrete reflection of this economic activity. In addition to these developments has been an explosion in the production of Cilician originated LR1 amphorae which are belonging to the same time and found in almost every point of the ancient world. This view brings up some questions. For example, how was the political and commercial situation in the region, in Roman and Early Byzantine periods? In addition, how and who was providing it such a spread over a wide geographical area of the LR1 amphorae? In particular, it will be examined the foundation of Anazarbus and commercial mission in the region together with Aegeai and Tarsus.
Keywords
- Burrell, B. (2004). Neokoroi, Greek Cities and Roman Emperors. Leiden, Boston: Brill
- Casson, L. (2008). Antik Çağda Seyahat (Travel in the Ancient World) (Çev: Nalan Özsoy), İstanbul: MB Yayınevi.
- Downey, G. (1961). A History of Antioch in Syria (From Seleucus to The Arab Conquest). US: Princeton University Press.
- Durukan, M. (2015). Geç Antik Çağ’da Doğu Akdeniz’deki Ekonomik Gelişmenin Nedenleri: İpek Yolu ve Baharat Yolu’nun Rolü, LR1 Amphoraları ve Kilikia’daki Diğer Kanıtlar. ADALYA, XVIII, 241-257.
- Kozal, E. ve M. Novák (2013). Sirkeli Höyük A Bronze and Iron Age Urban Settlement in Plain Cilicia, Der Anschnitt (Anatolian Metal IV), Beiheft 25, 229-238.
- Kreutz, N. (2011). Die Siedlung Auf Dem Sirkeli Höyük (Prov. Adana, in hellenistischer Zeit. In: A. Hoffmann, R. Posamentir & M. H. Sayar (eds.), Byzas 14 - Hellenismus in der Kilikia Pedias, Istanbul, 139-152.
- Levtchenko, M. V. (1999). Kuruluşundan Yıkılışına Kadar Bizans Tarihi (Byzance Des Origines a 1453) (Çev: Maide Selen). İstanbul: Özne Yayınları.
- Liebeschuetz, J. H. W. G. (1972). Antioch: City and Imperial Administration in the Later Roman Empire. UK: Oxford University Press.
- Lopez, R. S. (1945). Silk Industry in the Byzantine Empire. Speculum, 20(1), 1-42.
- Pamir, H. (2010). Antiokheia ve Yakın Çevresinde Zeytinyağı Üretimi ve Zeytinyağı İşlikleri. Antik Çağda Anadolu’da Zeytinyağı ve Şarap Üretimi (Olive Oil and Wine Production in Anatolia During Antiquity); Uluslararası Sempozyum Bildirileri. 06-08 Kasım 2008, Mersin: Ege Yayınları, 75-96.
- Rosengarten, F. Jr. (1969). The Book Of Spices, New York: Livingston Pub.
- Sayar, M. H. (2001). Tarkondimotos Seine Dynastie, seine Politik und sein Reich. (Editör: E. Jean, A.M. Dinçol ve S. Durugönül). La Cilicie : Espaces e Pouvoris Locaux Table ronde Internationale, 373-380.
- Sbeinati, M. R., R. Darawcheh ve M. Mouty (2005). The Historical Earthquakes Of Syria: An Analysis of Large and Moderate Earthquakes from 1365 B.C. to 1900 A.D.. Annals of Geophysics, 48(3), 347435.
- Uhlig, H. (2000). İpek Yolu, Çin ve Roma Arasında Eski Dünya Kültürü (Die Seidenstraße, Antike Weltkultur zwischen China und Rom) (Çev: Alev Kırımlı), İstanbul: Okyanus Yayınları.
