Author:
Abstract
Günümüz dünyasındaki hızlı değişimler insanı ve toplumu derinden etkilemiştir. Özellikle son yıllarda daha çok hissedilen bu değişimler, mutsuz insanları ve sorunlu toplumları da beraberinde getirmiştir. Bu meselenin çözümü noktasında; birçok bilim ve sanat dalı değerlere ve değerlerin eğitimine yönelmiş, çeşitli sahalarda değerlerin uygulanabilirliği ele alınmış, değerler konusunda farklı alanlardan yararlanma yolları gündeme gelmiştir.
Değerler konusunda yardım alınabilecek alanlardan biri de edebiyattır. Edebiyatın birçok türü, değerlerin aktarımında ve eğitiminde önemli işlevlere sahiptir. Şiir, bu konuda başta gelen türlerden biridir. Birçok şair, aktarmak istediği değerleri şiir sanatının güzellikleriyle ifade etmiştir. Şiirlerinde değerlere yer veren bu şairlerden biri de Mehmet Avşar’dır.
Mehmet Avşar; 1941 yılında Osmaniye’de doğmuş, ilkokul eğitimini Osmaniye’de, orta ve lise eğitimini Adana’da, yükseköğrenimini ise Konya Yüksek İslam Enstitüsünde tamamlayarak, din dersi öğretmeni olarak ülkemizin çeşitli illerinde görev yapmıştır. Öğretmenlik hayatının büyük kısmını memleketi Osmaniye’de geçiren Avşar, öğrencileri yanında halk nazarında eğitimci, dindar bir aydın olarak itibar sahibi olmuştur. İlkokul beşinci sınıftan beri şiir yazan Avşar’ın, bugüne kadar “Çınarın Feryadı” (1990), “Dörtlükler” (1997), “Göççiçeği” (1999) ve “Gül Sevdası” (2007) adlarında dört şiir kitabı yayımlanmıştır. Şiirlerinde didaktik ve satirik hususiyetler ağır basan Avşar, özellikle millî ve manevi değerlere ve Osmaniye’ye ayrı bir yer vermiştir.
Bu çalışmada Şair Mehmet Avşar’ın 131 şiiri ve müstakil 98 dörtlüğü değerler açısından incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda Allah ve peygamber sevgisi, vatan ve millet sevgisi, gazilik ve şehitlik gibi millî ve manevi değerlerin yanında doğruluk, adalet, alçakgönüllülük, kanaatkârlık, şükür, sevgi, saygı, sorumluluk, diğerkâmlık, hoşgörü, iyilik, yardımseverlik, zaman, ümit ve insanlık gibi evrensel değerlere de Avşar’ın şiirlerinde yer verdiği tespit edilmiştir. Çalışmada nitel bir yöntem izlenerek literatür tarama, metin tahlili ve görüşme teknikleri kullanılmıştır. Çalışmanın amacı ise Mehmet Avşar’ın şiirlerindeki değerleri tespit ederek bu konuda farkındalık oluşturmaktır.
Keywords
Abstract
Rapid changes in today's world have deeply affected people and society. These changes, which have been felt more especially in recent years, have brought unhappy people and problematic societies with them. At the solution of this issue; many branches of science and art have turned to values and values education, the applicability of values in various fields has been discussed, and ways of benefiting from different areas on values have come to the agenda.
One of the areas where one can get help with values is literature. Many genres of literature have important functions in the transmission and education of values. Poetry is one of the leading genres in this regard. Many poets have expressed the values they want to convey with the beauties of poetry. Mehmet Avşar is one of these poets who include values in his poems.
Mehmet Avşar was born in 1941 in Osmaniye, completed his primary education in Osmaniye, secondary and high school education in Adana and his higher education in Konya High Islamic Institute, and worked as a religion teacher in various provinces of our country. Avşar, who spent most of his teaching life in his hometown, Osmaniye, gained a reputation in the eyes of his students as an educator and a devout intellectual. Avşar, who has been writing poetry since the fifth grade of primary school, has published four poetry books titled "Çınarın Feryadı" (1990), "Dörtlükler" (1997), "Göççiçeği" (1999) and "Gül Sevdası" (2007). Avşar, whose didactic and satirical features predominate in his poems, gave a special place to especially national and spiritual values and Osmaniye.
In this study, 131 poems and individual 98 quatrains of Poet Mehmet Avşar were examined in terms of values. As a result of this examination, in addition to national and spiritual values such as love of God and the prophet, love of the country and nation, veteran and martyrdom, truth, justice, humility, contentment, gratitude, love, respect, responsibility, altruism, tolerance, kindness, benevolence, time, hope and also found that Avşar included universal values such as humanity in his poems. By following a qualitative method, literature scanning, text analysis and interview techniques were used in the study. The aim of the study is to identify the values in Mehmet Avşar's poems and raise awareness on this issue.