Author :
Abstract
Bu araştırma, akademisyenlerin etik değer ile dindarlık düzeyleri arasında bir ilişki olup olmadığını; ilişki varsa bu ilişkinin hangi yönde olduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Nicel yönteme dayalı olarak yapılan araştırmada; “Akademik Etik Değerler Ölçeği” ve “Dinsel Yaşayış Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada, dindarlığın inanç, ahlâk ve ibadet alt boyutları ile akademik etik değerler ölçeğinin, bilimsel araştırmalara yönelik değerler, meslektaşa yönelik değerler, çalışılan kuruma yönelik değerler, topluma yönelik değerler ve öğretim sürecine yönelik değerlerin alt boyutları arasındaki ilişkisine bakılmıştır. Araştırmanın evrenini, Türkiye’nin çeşitli üniversitelerinde görev yapan akademisyenler, örneklemini ise bu akademisyenler arasında seçilen 187 kişi oluşturmaktadır. Bunların %63.6’sı (119) kadın, %36.4’ü (68) erkektir. Katılımcıların yaş ranjı 23-66 arasında değişmekte ve yaş ortalaması 41.19’dur. Verilerin analizinde, dindarlık ve alt boyutları ile akademide etik değerler ve alt boyutları arasındaki ilişkiyi öğrenmek için Spearman Sıra Farkları Korelasyonu kullanılmıştır. Katılımcıların etik değer puan ortalamalarının öznel dindarlık algısı ve din-önem değişkenine farklılaşıp farklılaşmadığını öğrenmek için tek yönlü ANOVA analizi kullanmıştır.
Araştırmamızda elde ettiğimiz sonuçlara göre katılımcıların hem dindarlık hem de akademik etik değer puan ortalamalarının yüksek olduğu görülmüştür. Fakat dindarlık ile akademik etik değerler arasında anlamlı bir ilişkiye ulaşılmamıştır. Bununla birlikte katılımcıların akademik etik değer düzeyleri öznel dindarlık algısına göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Benzer şekilde katılımcıların akademik etik değer düzeyleri ile akademik değer ölçeğinin alt boyutları olan bilimsel araştırmalara yönelik değerler, meslektaşa yönelik değerler ve öğretim sürecine yönelik değerlerin din-önem değişkenine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Fakat akademik etik değer ölçeğinin alt boyutları olan çalışılan kuruma yönelik değerler ve topluma yönelik değerlerin din önem düşüncesine göre farklılaştığı görülmüştür.
Keywords
Abstract
The subject of our research creates a relationship between ethical values and religiosity in academia, and it aims to reveal whether there is a relationship between academic ethical values and religiousness levels of academicians and if there is a relationship, in which direction. In addition, the relationship between the beliefs, morals and worship sub-dimensions of religiosity and the academic ethical values scale's values for scientific research, values for colleagues, values for the institution, values for society and values for the teaching process were examined. In the study based on the quantitative method, the “Personal Information Form”, “Academic Ethical Values Scale” and “Religious Living Scale” were used. The research universe consists of academicians working in various universities in Turkey, and the sample consists of 187 people selected among these academicians. Of these, 63.6% (119) were female, and 36.4% (68) were male. The age range of the participants varies between 23-66, and the average age is 41.19. In the analysis of the data, Spearman Rank Correlation was used to learn the relationship between religiosity and its sub-dimensions and ethical values and sub-dimensions in academia. One-way ANOVA analysis was used to determine whether the participants' ethical value mean scores differed in subjective religiosity perception and religion-importance variable.
According to the results we obtained in our research, it was seen that the participants' both religiosity and academic ethics score averages were high. However, no significant relationship was found between religiosity and academic ethical values. Nevertheless, our study determined that the academic ethical value scores of academics with different titles did not differ from one another.
Keywords
- Ayten, A. (2016). Erdeme dönüş & psikoloji ve mutluluk yolu. İz Yayıncılık: İstanbul.
- Bloodgood, J. M., Turnley, W. H., & Mudrack, P. (2008). The influence of ethics instruction, religiosity, and intelligence on cheating behavior. Journal of Business Ethics, 82(3), 557-571.
- Burks, B. D., & Sellani, R. J. (2008). Ethics, religiosity, and moral development of business students. Journal of Leadership, Accountability and Ethics, 49. 49-70.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık. Ankara.
- Can, A. (2012). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Pegem Akademi Yayınları. Ankara
- Cevizci, A. (1999). Ahlâk yasası. İçinde felsefe sözlüğü (3. bs). Paradigma Yayınları: İstanbul.
- Conroy, S. J., & Emerson, T. L. N. (2004). Business ethics and religion: Religiosity as a predictor of ethical Awareness among students. Journal of Business Ethics, 50(4), 383-396.
- Çağrıcı, M. (2020). İslam düşüncesinde ahlak. DEM Yayınları: İstanbul.
- de Casterlé, B. D., Janssen, P. J., & Grypdonck, M. (1996). The relationship between education and ethical behavior of nursing students. Western Journal of Nursing Research, 18(3), 330-350.
- Demircioğlu, M. Y. (2014). İdari Yargı kararları çerçevesinde bilimsel yayın etiği soruşturmaları. Ankara Barosu Dergisi, 1, Art. 1.
- Dokur, A. S., Duran, M. E., & Meydan, H. (2021). Türkiẏe’de diṅdarliğin görünümü: Dünya Değerler araştirmasi veril̇eri ̇üzeriṅe boylamsal biṙ analiż. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 21(2), Art. 2.
- Ertit, V. (2020). Endişeli muhafazakârlar çağı: Dinden uzaklaşan türkiye. Orient Yayınları: Ankara.
- Hadjar, I. (2017). The Effect of religiosity and perception on academic cheating among Muslim students in Indonesia. Journal of Education and Human Development, 6(2), 139-147.
- Kalgı, M. E. (2021). Dindarlık ve kişilik (ergenler üzerine bir araştırma). İksad Yayınevi: Ankara.
- Kayıklık, H. (2003). Orta yaş ve yaşlılıkta dinsel eğilimler. Baki Yayınları: Adana.
- Kayıklık, H., & Kalgı, M. E. (2017). Dinsel yaşayış ölçeği: geçerlik güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 17(1), Art. 1.
- Kesgin, A. (2009). Etik tstüne. Dinî Araştırmalar, 12, 143-160.
- Kızılgeçit, M. (2016). Dindarlık üzerine meta-analitik bir çalışma: Doğu Karadeniz örmeği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(4), 1143-1163.
- Krawczyk, R. M. (1997). Teaching ethics: Effect on moral development. Nursing Ethics, 4(1), 57-65.
- Kuçuradi, İ. (2015). Ahlak, Etik ve etikler (6. Baskı). Türkiye Felsefe Kurumu: Ankara.
- Oğuz, Y. (1999). Ethical issues in scientific publishing. Journal of Clinical Psychiatry, 2(3), 153-159.
- Örnek Büken, N. (2006). Türkiye örneğinde akademik dünya ve akademik etik. Hacettepe Tıp Derg, 37, 164- 170.
- Özel, K. C. (2018). Etik ve etik—hukuk arasındaki ilişki. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 33, Art. 33.
- Özen Uçak, N., & Birinci, H. G. (2008). Bilimsel etik ve ıntihal. Türk Kütüphaneciliği, 22(2), 187-204.
- Parboteeah, K. P., Hoegl, M., & Cullen, J. B. (2008). Ethics and religion: An Empirical test of a Multidimensional Model. Journal of Business Ethics, 80(2), 387-398.
- Resnik, D. B. (2020, Aralık 23). What is ethics in research & Why ıs ıt ımportant? National Institute of Environmental Health Sciences. https://www.niehs.nih.gov/research/resources/bioethics/whatis/index.cfm
- Ridwan, R., & Diantimala, Y. (2021). The positive role of religiosity in dealing with academic dishonesty. Cogent Business & Management, 8(1), 1-29. https://doi.org/10.1080/23311975.2021.1875541
- Seviṁ, O. (2014). Akademik etik değerler ölçeğinin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlilik çalışması. Journal of Turkish Studies, 9(6), 943-943.
- Şimşek, N. (2021). İslâm filozoflarının ahlak ve eğitim anlayışı (Fârâbî, İbn Sînâ, Kınalızâde Ali Efendi). Pegem Akademi Yayınları: Ankara.
- Uysal, E. (2005). Dindarlığın Ahlâkî temeli üzerine bazı düşünceler. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14(1), 41-59.
- Yapıcı, A. (2004). Din bilimleri alanında yapılan empirik çalışmalarda karşılaşılan metodolojik bir problem: ölçek mi olguyu, olgu mu ölçeği oluşturmakta? Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 4(1), 85-118.
- Yapıcı, A. (2006). Yeni Bir dindarlık ölçeği ve üniversiteli gençlerin dinin etkisini hissetme düzeyi: Çukurova Üniversitesi örneği. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 6(1), 66-116.
