Author :
Abstract
İnsanlar, kendileri ve yetiştirdikleri hayvanları için iklim koşullarını dikkate alarak uygun bir yaşam alanı arayışı içinde olmuştur. Kadirli ilçesinin de içinde bulunduğu Çukurova bölgesinde yaz ayları, özellikle temmuz ayı, aşırı sıcak olmakta; kış aylarında kar yağışı ve don olayı görülmemektedir. Bu iklim özelliğine bağlı olarak bölgede yayla ile kışla arasında tarih boyunca canlılığını koruyan konargöçer bir yaşam şekli ve yaylacılık faaliyeti süregelmiştir. Kış aylarını Çukurova’da kolay, ucuz ve rahat bir şekilde geçiren insanlar, yaz aylarının bunaltıcı sıcaklarından uzaklaşmak amacıyla serin olan yüksek kesimlere göçmek istemişlerdir. Hayvancılık, çiftçilik yapanlar ya da diğer meslek kollarında çalışanlar için yaz ayları çok zor geçmekte; yaylaya göçmek bir ihtiyaç, hatta zorunluluk hâlini almaktadır. Haziran ayından başlayıp eylülün sonlarına kadar yaylada kalanlara rastlanmaktadır. İşi gereği tatil sezonunun tamamını yaylada geçiremeyenler bir aylık izin dönemini burada değerlendirmektedir. Kendisi Çukurova’da çalışırken, ailesi yaylada kalanlar olmakta; ulaşım imkânı bulabilenler yaylaya gidiş geliş yaparak akşam vakitlerini, hafta sonu tatillerini aileleriyle birlikte serin havada geçirmektedir. Yaylada evi olmayanlar kiralık ev arayışına girebilmekte, çadır kurmakta, akrabalarına birkaç gün misafir olmakta ya da piknik yapma, gezme, tanıdıkları ziyaret etme, yayla eğlence ve etkinliklerine katılma gibi amaçlarla günübirlik yayla ziyaretleri yapabilmektedir. Bu çalışmada Kadirli’de yaylacılık faaliyeti, yayla olarak kullanılan yerler hakkında çeşitli bilgiler verilmiş ve yaylaların turizme kazandırılması konusunda çeşitli öneriler sunulmuştur.
Keywords
Abstract
People have been searching for a suitable habitat for themselves and their animals, taking into account the climatic conditions. For example, in the Çukurova region, where Kadirli district is located, summer months, especially July, are scorching; and besides, there is no snowfall or frost in winter. Depending on this climate feature, a nomadic lifestyle and transhumance activity continued throughout history between the plateau and the barracks in the region. People who spent the winter months in Çukurova in an “easy, cheap, and comfortable way” wanted to migrate to the cooler highlands to get away from the sweltering heat of the summer months. The summer months are challenging for those engaged in animal husbandry, farming or working in other professions; migrating to the plateau becomes a necessity for this group of people. From June until the end of September, those who stay on the plateau are encountered. Those who cannot spend the entire holiday season on the plateau due to their job can take a one-month leave period here. While a person is working in Çukurova, his family remained on the plateau; Those who can find the means of transportation spend their evenings and weekend holidays with their families in the cool weather at the plateau. Those who do not have a house on the plateau can search for “a house to rent, set up a tent, stay with their relatives for a few days, or visit the highland daily for purposes such as picnicking, walking, visiting acquaintances, participating in highland entertainment and activities”. In this study, various information has been given about transhumance activities in Kadirli, the places used as plateaus, and various suggestions have been presented about bringing the plateaus to tourism.
Keywords
- Doğaner, A. (2013). Çukurova bölgesi konargöçerlerinde halk kültürü ve halk edebiyatı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Gökşen, C. (2015). Osmaniye ve çevresinde yaylacılık. Yayla Kültürü ve Yaylacılık Sempozyumu (s. 215- 236), 6-7 Kasım 2014-Bilecik, Prof. Dr. Harun Tunçel (Ed.), Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları.
- Koca, N. (2015). Geçmişten günümüze Osmaniye yaylaları. Yayla Kültürü ve Yaylacılık Sempozyumu (s. 237-252), 6-7 Kasım 2014-Bilecik, Prof. Dr. Harun Tunçel (Ed.), Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
- Koca, N. (2017). Doğal ve sosyo-ekonomik özellikleri açısından Osmaniye yaylaları. Ankara: Pagem Akademi.
- Sakaoğlu, S. (2002). Kadirlili âşık Halil Karabulut-destan destan üstüne. Sumbas Kaymakamlığı.
- Şenesen, R. (2011). Osmaniye/Düziçi’nde dünden bugüne yaylacılık ve Varsak Türkmenlerinin yayla göçü. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (1), 267-286.
- Tabur, A. (2020). Kadirli-Kozan fıkraları (hatıralar, hikâyeler ve fıkralar). Adana: Ekrem Matbaası.
- Üçeçam Karagel, D. ve Karagel, H. (2010). Kadirli ilçesinde yaylacılık faaliyetleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (1), 29-54.
- Yanık, Y. ve Çiğil, M. K. E. (2016). Kadirli’nin meşhur yüzü. Kadirli Belediyesi Kültür Yayınları.
- Yonca, Y. (2014). Kadirli’de yaylacılık faaliyetleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
- https://osmaniye-tanitim.tr.gg/Yaylalar%26%23305%3Bm%26%23305%3Bz.htm (Erişim tarihi: 23.09.2020).
