Author :
Abstract
Bu çalışma Mersin’deki erkek terzilerin işlerini, usta-çırak ilişkilerini nasıl gördüğü ve değerlendirdiği ile ilgilenmektedir. Mersin’de Terziler Odasına kayıtlı 20 usta erkek terzi ile yapılan derinlemesine görüşmelerden elden edilen verileri tahlil etmektedir. Araştırmanın ilk aşamasında, terzilik kültürü ve terziler hakkında çalışmalar yapmanın önemine işaret edilmektedir. İkinci aşamada araştırmanın yöntemi ve mekânı tanıtılmaktadır. Üçüncü aşamada erkek terzilerin sosyo-demografik özellikleri betimlenmektedir. Onların yetişme koşulları, yaptıkları iş, ustalık, esnaflık ve terzilikte meydana gelen değişmeler hakkındaki görüş ve değerlendirmeleri sunulmaktadır. Terzilik insanlığın çok eski dönemlerinden beri var olan bir iş koludur. Terzilik, esnaflık ve sanat yönü olan bir meslektir. El emeği göz nuru işlerle bedenleri giydirmekte ve bedenlere hizmet etmektedir. Usta erkek terzilere göre çekirdekten yetişme, tüccar ve tadilatçı olmak olmak üzere üç ayrı terzi tipi vardır. Usta erkek terziler terziliğin muteber olduğu devrilerde okula gitmek yerine eti senin kemiği benim anlayışı ile çıraklığa başlamıştır. Çıraklıktan sonra kalfalık yapmıştır. Mesleğin incelikleri öğrendikten ve askerden geldikten sonra dükkân açmıştır. Hem çırak hem kalfa yetiştirmiştir. Son yıllarda dükkânlarında çırak yetiştirmemektedir. Tadilat işleri ile geçimlerini sağlamaktadır.
Keywords
Abstract
This study is intereseted in the fact that how the male tailors see and evaluate both their jobs and master-apprentice relationship. It analyses the data collected via in-depth interviews made with 20 male master tailors who are trained in master-apprentice relationship and registered to Chamber of Tailors in Mersin. In the first stage of the study, the culture of tailoring and the importance of making studies about tailors is pointed out. Research method and space are introduced in the second stage. In the third stage of the study, the social-demographic features of the male tailors are described. Views and assessments on training conditions of them, the job they do, the changes in mastership, craftship and tailoring are presented. Tailoring is a line of work which has been existed since the ancient era of humankind. Tailoring is an occupation which has the sense of art and craftship. It is dressing up the bodies and serving to the bodies with handicraft works. According to the male master tailors, there are three different tailor types as trained from the cradle, merchant and who making retrofit. In the era when the tailoring was a respected job, the male master tailors had began to work as an apprentice instead of going to school. Following the apprenticeship, they worked as foremen. They have opened their own stores after they have learned the details of the occupation and returned from military service. They have trained both apprentices and foremen. However they have not trained apprentices in their stores in recent years. They earn money only from retrofitting.
Keywords
- Burcu, E. (1997). Çırak ve Kalfa Gençlik Alt Kültür Grubu Hakkında Sosyolojik Bir Araştırma. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bourdieu, P. (2015). Dünyanın Sefaleti. Ankara: Heretik Yayınları.
- Boyraz, Ş. (2009). “ ‘Okuntu’dan’ Davetiyeye Bir Dönüşümün Anatomisi”. Millî Folklor, 21(84), 87-96.
- Develi, H. Ş. (2008). Dünden Bugüne Mersin (1836-2008). Mersin: Mersin Büyükşehir Belediyesi.
- Faroqhi, S. (2011).Osmanlı Zanaatkârları. (Çev. Zülal Kılıç). İstanbul: Kitapyayınevi.
- Genç, M. (2000). “Osmanlı Esnafı ve Devlet”, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi. İstanbul: Ötüken Yayınları, 293-307.
- Güldiken, N. ve M. Çağlayandereli (1997). Ortakent Esnafı Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma: Sivas Örneği. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları.
- Himam D. ve E. T. ( 2014). “Erken Dönem Cumhuriyet Dönemi Terzilik Kültürü ve Ulusal Maddi Kültürün İnşası”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 10(20), 221-254.
- Karakışla, Y. S. (2014). Osmanlı Hanımları ve Kadın Terziler (1869-1923). İstanbul: Akıl Fikir Yayınları.
- Karayaman, M. (2009). “İzmir Terzi Mektebi”, Türk Kültüründe Terzilik, Acta Turcica Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, Yıl 1, Sayı 2/2.
- Mauss, Marcel (1934/2005). “Bedensel Teknikler Kavramı”, Sosyoloji ve Antropoloji. (Çev. Ö. Doğan), Ankara : Doğu Batı Yayınları, 467-88.
- Sennett, R. (2005). Saygı: Eşit Olmayan Bir Dünyada. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sennett, R. (2009). Zanaatkâr. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Tezcan, H. (1992). 19. Yy. Sonuna Ait Bir Terzi Defteri. İstanbul: Sadberk Hanım Müzesi.
- Ülkü, C. (2004). “Mersin Mersin”, Sırtı Dağ Yüzü Deniz: Mersin. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 191-211.
- Yarcı, G. (2009). “Osmanlı Polis Kıyafetleri ve Müteahhit Terziler (1908-1923)”, Türk Kültüründe Terzilik, Acta Turcica Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, Yıl 1, Sayı 2/2.
- Yaman, B. (2008). Osmanlı Saray Sanatkârları: 18. Yüzyılda Ehl-i Hiref. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
