Author :
Abstract
Çukurova/Kilikya Pedias arkeolojisinin çözülmeyi bekleyen sorunlarından biri de Magarsus ve Mallos antik yerleşimlerinin birbirleriyle olan ilişkisidir. Magarsus antik yerleşimi, Adana ili, Karataş ilçesinin yaklaşık 4 kilometre batısında Fener Burnu olarak bilinen bölgededir. Magarsus antik kentinin lokalizasyonu konusunda günümüzde herhangi bir tereddüt söz konusu değildir. Ancak Mallos/Mallus antik yerleşiminin lokasyonu konusunda belirsizlikler mevcuttur. Bazı bilim insanları, bölgede yapılan yüzey araştırmalarından elde edilen epigrafik bulgulardan yola çıkarak Mallos/Mallus antik yerleşiminin Karataş ilçesinin yaklaşık 25 kilometre kuzeyinde bulunan Kızıltahta Köyü civarında olduğuna dair iddialar öne sürmektedirler. Ancak, bu iki yerleşimin aynı yer(bugünkü Magarsus) olma ihtimali vardır ve bu konuda bazı güçlü deliller bulunmaktadır. Antik dönem yazarlarının ve coğrafyacılarının aktardığı birtakım bilgiler bu ihtimali kuvvetlendirmektedir. Bazı antik kaynaklarda Magarsus’un Mallos şeklinde ifade edilmesi örnek olarak gösterilebilebilir. Bu makalede, antik yazınlardan yola çıkılarak Magarsus ve Mallos/Mallus antik yerleşimlerinin birbiriyle olan ilişkisi hakkında değerlendirmeler yapılmaya çalışılmıştır. Bu değerlendirmeler yapılırken, etimolojik çözümlemeler, tarihî coğrafya, bölgenin topografyası ve hidrografyası göz önüne alınmıştır.
Keywords
Abstract
One of the problems of Çukurova/Cilicia Pedias archaeology which are waiting for being solved is relationship between Magarsus and Mallos ancient settlements. Magarsus ancient settlement is in the area known Fener Burnu which locates approximately 4 kilometers west of Karataş, Adana. There is not any hesitation in ourdays about location of Magarsus. However, there is some indefinitenesses about location of Mallos/Mallus ancient settlement. Some scientist put forward some claims that Mallos ancient settlement has located vicinity of Kızıltahta Village which is approximately 25 kilometers north of Karataş by depending some epigraphic evidences gotten from surveys in the area. On the otherhand, there is a possibility that this two settlements in the same place (present Magarsus) and there are some stronge evidences about this subject. Some information given by ancient term writers and geographers strengthens this possibility. It can be showed as an example that Magarsus is called as Mallos in some ancient sources. In this article, it is tried to make some evaluations about relationship between Magarsus and Mallos/Mallus ancient settlements by depending on ancient writings. While making these evaluations, etymological analysis, historical geography, topography and hydrography of the area have been taken into consideration.
Keywords
- Arslan, M. (2012). Pseudo-Skylaks Periplous. Mediterranean Journal of Humanities, 2(1), 239-257.
- Bossert, H. Th. (1950). Karataş'taki Arkeolojik Araştırmalar İle İlgili Kısa Ön Rapor. Belleten, (14), 661- 666.
- Casabonne, O. (1999). Notes Ciliciennes. Anatolia Antiqua, IX, 69-88.
- Erhan, F. ve F. Gülşen (2015). Magarsus Kazısı 2013-2015. 37. Kazı Sonuçları Toplantısı. 11-15 Mayıs 2015, Erzurum: Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, (2), 175-190.
- Kurt, M. (2008). Que Ülkesi ve Yeni Asur Devleti’nin Anadolu Politikası Bakımından Önemi. Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), 118-133.
- Lucianus, (2016a). Aleksander The Oracle Monger. http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl2/wl218.html adresinden erişildi. Erişim tarihi: 23.10.2016.
- Lucianus, (2016b). The Liar. http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl3/wl315.html adresinden erişildi. Erişim tarihi: 23.10.2016.
- Lycophron, (2016). Alexandra. http://www.theoi.com/Text/LycophronAlexandra1.html adresinden erişildi. Erişim tarihi: 23.10.2016.
- Oyman Girginer, Ö. (2006). Orta Ve Geç Tunç Çağlarında Çukurova Ve Batı Anadolu’ya Genel Bir Bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 103-126.
- Pausanias, Description of Greece, 1. 34. 3. www.theoi.com/Text/Pausanias1C.html adresinden erişildi. Erişim tarihi 23.10.2016.
- Sayar, M.H. (2010). Kilikya Yüzey Araştırmaları 2009, 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 24-28 Mayıs 2010, İstanbul: Kültür Ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2, 247-250.
- Strabon, (2012). Antik Anadolu Coğrafyası Kitap XII,XIII, XIV (Çev:Pekman, A.). Istanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
- Umar, B. (1993). Türkiyedeki Tarihsel Adlar. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
- Umar, B. (2000). Kilikia. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
- Ünal, A. (2006). Eski Çağlarda Çukurova’nın Tarihi Coğrafyası ve Kizzuwatna (Adana) Krallığının Siyasi Tarihi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 15-44.
- Ünal, A ve S. K. Girginer, (2007). Kilikya, Çukurova İlk Çağlardan Osmanlı Dönemi’ne Kadar Kilikya’da Tarihi Coğrafya, Tarih Ve Arkeoloji. İstanbul: Homer Kitabevi.
- Yüksel, E. ve A. Yüksel (2014). Adana İli Karataş İlçesi Dört Direkli Mevkii, Magarsus Antik Kenti- I. ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanları Koruma Amaçlı İmar Planı Revizyonu ve Kentsel Tasarım Projesi Araştırma Raporları, Adana.
