Author :
Abstract
Bu çalışmada Çukurova bölgesinin görece eski sakinlerinden olan Çukurova Araplarının dilsel katmanları üzerinde durulmuş ve bunlardan “Çukurova Araplarının Türkçe ağızları” katmanıyla ilgili ayrıntılı bilgi verilmiştir. Buna göre, Çukurova Arapları giderek azalan ölçüde bir Arapça ağzını, giderek artan ölçüde de Standart Türkiye Türkçesini ve Türkçenin Adana ağzını konuşmaktadırlar. Ancak onların Türkçe kullanımlarının da kendine özgü bazı yanları vardır. Bu Türkçe ağzı yer yer Türk kökenli Adanalıların Türkçe ağzından da, başka herhangi bir bölgenin veya etnik grubun Türkçe ağızlarından da hayli farklı özellikler göstermektedir. Çalışmada sesbilgisi, biçimbilgisi, sözdizimi ve sözvarlığı bağlamlarındaki bu farklılıklar örneklerle ele alınmıştır.
Keywords
Abstract
In this study, the linguistic layers of the Çukurova Arabs, who are relatively old inhabitants of the Çukurova region, are emphasized and detailed information is given about the layer of "Turkish dialects of Çukurova Arabs". Accordingly, Çukurova Arabs speak a less and less Arabic dialect, also speak increasingly Standard Turkish and Adana dialect of Turkish. However, their use of Turkish also has some specific aspects. This Turkish dialect shows quite different features from the Turkish dialects of the people of Adana with Turkish origin and from the Turkish dialects of any other region or ethnic group. In the study, these differences in phonetics, morphology, syntax and vocabulary contexts are discussed with examples.
Keywords
- Bulut, H. İ. (2012). Tarih, inanç, kültür ve dini ritüelleriyle Nusayrilik. Ortadoğu Yıllığı 2011 (Yayınlayanlar: K. İnat – M. Ataman – F. Aydın – B. Yıldırım). İstanbul: Açılım Kitap: 45, 577-614.
- Coşkun, V. (2001). Standart Türkçedeki ünsüzlerin akustik özellikleri ve görüntüleriyle boğumlanma yerleri bakımından sınıflandırılması. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten (2001). C. 49, 62-85.
- Eren, H. (1999). Türk dilinin etimolojik sözlüğü. Ankara.
- Dankoff, R. (1995). Armenian loanwords in Turkish. Wiesbaden: Harrasowitz Yayınevi.
- ---------------- (2019). Türkiye’de halk ağzından derleme sözlüğü 1-12. Ankara: 4. baskı, Türk Dil Kurumu.
- Jastrow, O. (2006). Arabic dialects in Turkey (Towards a comparative typology). Türk Dilleri Araştırmaları. C. 16, 153-164.
- Massignon, L. (1988). Nusayrîler. Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı İslâm Ansiklopedisi. C. 9, 365-370.
- Procházka, S. (1999). From language contact to language death: The example of the Arabic spoken in Cilicia (southern Turkey). Orientalia Suecana. S. XLVIII, 115-125.
- Procházka, S. (2002). Die Arabischen dialekte der Çukurova (südtürkei). Wiesbaden: Harrassowitz Yayınevi.
- Tor, G. (2004). Mersin ağzı sözlüğü (Yayımlayan: M. Ölmez). İstanbul: Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi. -------- (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Üzüm, İ. (2000). Türkiye’de Alevî / Nusayrî önderlerinin eserlerinde inanç konularına yaklaşım. İslâm Araştırmaları Dergisi. S. 4, 173-187.
- Yıldırım, F. (2006). Adana ve Osmaniye illeri ağızları 1-2. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Yüceol Özezen, M. (2016). Çukurova Arapçasına Türkçeden geçmiş fiil kökleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. C. 25, S. 3, 195-214.
- Yüceol Özezen, M. (2018). Arapçayı lehçe düzeyinde ve Latin esaslı bir alfabeyle yazma ve öğretme: Çukurova Arapçası örneği. Journal of Mesopotamian Studies. C. 3, S. 2, 95-108.
- elektronik kaynak: “IPA Doulos SIL 2015 versiyonu”, www.internationalphoneticassociation.org, erişim tarihi: 12.02.2021 Tablo1. Çalışmada Kullanılan Transkripsiyon İşaretleri14 Sesbirim Arap Alfabesi Karşılığı
- IPA Doulos SIL 2015
